Fixatie en vrijheidsbeperkende maatregelen

Fysieke fixatie is elke handeling en elk gebruik van materiaal die de bewegingsvrijheid van een patiënt beperken. Alleen als de veiligheid in gedrang komt en de behandeling op geen enkele andere manier kan gegarandeerd worden, is het een aanvaardbare 'minst slechte' oplossing. 

Vrijheidsbeperkende maatregelen zijn alle maatregelen of acties die direct of indirect de bewegingsvrijheid van een patiënt verminderen. Denk bijvoorbeeld aan een 'afgesloten' afdeling. 

De term vrijheidsbeperkende maatregel is dus ruimer dan de term 'fysieke fixatie'. Hiermee worden de middelen, materialen en uitrustingen bedoeld die:

  • worden vastgemaakt aan de patiënt;
  • niet gemakkelijk te verwijderen zijn;
  • opzettelijk worden aangebracht om te voorkomen dat de patiënt in een bepaalde positie beweegt.

Visie

Het toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen en/of fysieke fixatiemiddelen is dus altijd een middel van laatste keuze. Het ziekenhuis streeft een fixatie-arm beleid na. Dit houdt in: fixeren enkel indien het niet anders kan en steeds na overleg met het team, patiënt en familie. Er wordt altijd gekozen voor het meest aangewezen middel en de duur wordt zo kort mogelijk te houden.

  • Vrijheidsbeperking kan enkel wanneer de patiënt een gevaar is voor zichzelf/anderen, of een risico bestaat op het onderbreken van een levensnoodzakelijke behandeling.
  • De beslissing tot vrijheidsbeperking gebeurt in overleg met verschillende zorgverleners, patiënt
    en familie.
  • Vrijheidsbeperkende maatregelen worden uitgevoerd op basis van de richtlijn vrijheidsbeperking die vastgelegd werd in een duidelijke procedure.
  • We stellen een plan vrijheidsbeperking op maat van de patiënt op.
  • De vrijheidsbeperkende maatregelen worden op regelmatige basis door verschillende zorgverleners geëvalueerd. De fixatie wordt  zo snel als mogelijk beëindigd en dit wordt steeds genoteerd in het patiëntendossier. 

Fixatie voorkomen

Via preventieve maatregelen proberen onze medewerkers om fixatie te voorkomen of uit te stellen. Familieleden zullen duidelijk worden geïnformeerd. Samen bespreken we mogelijke risico's. Herkenbare spullen van thuis meebrengen kan een geruststellend effect hebben op de patiënt. 

De familie kan vaak door hun aanwezigheid een positieve invloed hebben op het gedrag van de patiënt. Tijdens het bezoek kan soms tijdelijk de fixatie onderbroken worden en dit is vaak een aanloop naar de afbouw van de maatregelen en het overstappen naar alternatieven die minder ingrijpend zijn.

Toestemming en overleg

Iedere maatregel van vrijheidsbeperking is een beslissing die voor iedere patiënt afzonderlijk wordt genomen. De voor- en nadelen worden zorgvuldig afgewogen. Zo mogelijk overleggen we met de patiënt, zijn familie of wettelijk vertegenwoordiger.

Enkel in noodsituaties gaan we over tot fixatie zonder het plegen van overleg. We informeren zo snel mogelijk de familie en geven graag toelichting bij het eerst volgend bezoek aan de patiënt.

Vragen?

U kan steeds terecht bij de verpleegkundigen van de verpleegeenheid. Zij geven u graag bijkomende informatie.