Pijnbestrijding en palliatieve sedatie
Pijnbeleid
Doel
Het voorkomen en bestrijden van acute of chronische pijn bij volwassenen, met andere woorden een adequaat pijnbeleid voor elke patiënt die opgenomen is het het A.S.Z.
Toepassingsgebied
Alle patiënten opgenomen in het A.S.Z., met uitzondering van patiënten die verblijven op diensten PAAZ, Spoedopname, Palliatieve zorgen. Voor deze patiënten bestaan aparte protocols. Er zijn ook aparte pijnprotocols voor pediatrische patiënten en post-operatieve patiënten.
Definitie
De definitie van pijn die gegeven wordt door de International Association for the Study of Pain (IASP) is als volgt: "Pijn is een onplezierige, sensorische en emotionele ervaring die gepaard gaat met feitelijke of mogelijke weefselbeschadiging of die beschreven wordt in termen van een dergelijke beschadiging."
Mogelijks betere definitie of voor verbetering in de toekomst aangezien pijn complexer is: namelijk “pijn is een zorgwekkende ervaring, die gepaard gaat met feitelijke of mogelijke weefselbeschadiging en met sensorische, emotionele, cognitieve en sociale componenten”.
Verantwoordelijkheden en bevoegdheden
Deze verstrekking mag uitgevoerd worden door een verpleegkundige op basis van het medisch voorschrift geïndividualiseerd door een arts in het verpleegkundig dossier.
Wat is palliatieve sedatie?
Palliatieve sedatie is het verlagen van het bewustzijn door middel van medicatie wanneer men zich in een terminale fase van het leven bevindt. Deze sedatie heeft als doel, de moeilijk te behandelen ongemakken van de patiënt te onderdrukken.
In welke mate kan het bewustzijn verlaagd worden?
De dokter bepaalt aan de hand van de gekozen medicatie en dosis, de diepte van de slaap, dit steeds in overeenstemming met de wensen van de patiënt.
Wat is het doel van het verlagen van het bewustzijn?
Het is een manier om hardnekkige ongemakken die het gevolg zijn van de ziekte en/of behandeling, weg te nemen. Het verlagen of wegnemen van het bewustzijn zorgt ervoor dat deze ongemakken niet meer ervaren worden.
Kunt u nog iets waarnemen tijdens een palliatieve sedatie?
Tijdens een palliatieve sedatie slaapt men diep. Men is zich niet meer bewust van de omgeving en de gebeurtenissen rond zich. Men kan ook geen honger of dorst ervaren. Communicatie zal niet meer mogelijk zijn.
Wat met vocht en voeding?
De palliatieve sedatie vindt plaats in een terminale palliatieve zorgsituatie. De toediening van vocht en voeding is dan meestal reeds verminderd of gestopt. De behoefte aan voedsel valt weg op het einde van het leven. Tijdens een palliatieve sedatie wordt geen honger of dorst ervaren. Uiteraard zullen de zorgverleners aandacht hebben voor de behandeling van een droge mond door middel van regelmatige mondzorg.
Hoe verloopt een palliatieve sedatie?
De dokter overlegt samen met de patiënt de noodzaak van een palliatieve sedatie. Dit gebeurt op basis van de ervaren en niet te behandelen ongemakken en de levensverwachting. Het al dan niet starten van deze vorm van pijn- en symptoombehandeling en de wijze waarop, is de bevoegdheid van de arts.
- Palliatieve sedatie maakt communicatie onmogelijk. Het kan van belang zijn om tijd te plannen voor een gesprek met familie of naasten.
- De dokter zal de nodige informatie met de zorgverleners delen en geeft richtlijnen rond de te gebruiken medicatie en de wijze van toedienen. Dit alles om het comfort van de patiënt te optimaliseren. Het palliatief team geeft tijdens deze behandeling extra ondersteuning waar nodig.
- Er wordt een infuus in een ader (meestal t.h.v. de arm) geplaatst. Daarna wordt een startdosis medicatie toegediend. De patiënt wordt moe en valt in slaap. Soms kan het enige tijd duren vooraleer het gewenste effect wordt bereikt.
- Op regelmatige basis beoordeelt de arts samen met de verpleegkundige de diepte van de sedatie.
- Het kan voorkomen dat men even beweegt of de ogen opent op momenten van verzorgen. Dit is niet abnormaal en daarom niet altijd een reden om de dosis te verhogen. Wanneer er onrust of ongemak zou ontstaan, dan zal de dosis evenwel worden verhoogd.
- De sedatie kan soms enkele dagen of langer duren. Het zorgteam zal alle betrokkenen optimaal trachten te ondersteunen.
Contact
Campus Aalst
Palliatief supportteam
Merestraat 80
9300 Aalst
Hoofdcoördinator: Frans Van Der Veken